Arma Detayları

Mertens-Goossens sitesinden yüklenen D4 planları yelken versiyon için iki alternatif vermekte. Bunların birincisi Markoni, ikincisi ise bumbasız -Türkçesini bilmiyorum- sprit (randa? praçıva?) adı verilen bir arma. Markoni'deki kaz boynuyla uğraşmak bana zor göründü. Diğerinin ise alçak kuvvet merkezi ve küçük direk gibi avantajları olmasına rağmen cok hoşuma giden bir arma değil. Bu yüzden sprit armanın bir varyasyonunu kullanmaya karar verdim. Dinamit Payson'ın "Build the New Instant Boats" adlı kitabından aldığım fikre göre yaptığım armanın detayları aşağıdaki şekilde görülmekte.

"a" detayı bumbanın pruva ucunun nasıl tutturulduğunu göstermekte. "b" detayı ıskota yakasının, "c" detayı ise karula yakasının bağlantısını vermekte. Yelkenin mandar yakasını bağlamak için ise direğe pruva pupa hattına dik bir delik deldim. Orsa yakası da direğe her 60cm'de bir bağlandı.

Direği sabitlemek için herhangi bir çarmıh kullanmadım. Yelken de sabit ve indirilip basılamıyor. Karaya dönünce yelkeni bumbayla beraber direğe sarıp ıskotayla bağlıyorsunuz ve direği çıkartıp omuzlayarak götürüyorsunuz. Orijinal planlardaki yelken alanları 32 ve 35 foot-kare olarak verilmiş. Ben, yelken alanı yaklaşık 35 foot-kare olacak biçimde yelken boyutunu yeniden hesapladım. Daha da önemlisi Markoni planında verilen güç merkezinin yerini oynatmamaya çalıştım. Bunu oynatmak tehlikeli sonuçlara (kontrolsüz kavança gibi) yol açabiliyor.

360 cm boyunda ahşap bir direk kullandım. Köşeleri yuvarlatılmış bir kare olan direğin kalınlığı tabanda 6cm'ye 6cm'den tepede 2cm x 2cm'ye düşüyor. Bumba da yuvarlatılmış köşeleri olan bir kare. Uzunluğu 240cm, kalınlığı ise 3.5cm x 3.5cm. Direk boyutları ve yelken planı aşağıdaki şekilde verilmekte.

Bu boy bir tekne için dakron gibi bir yelken ısmarlamak tabii ki söz konusu değildi çünkü yüzüp yüzmeyeceğinden, yüzerse de yelkenle yol alıp almayacağından emin değildim. Dolayısıyla bir çadırcıya gidip uygun bir bezden yukarda verdiğim ölçülere göre yelkeni kestirdim. Hem direk hem de yelkenin ağır olduğunu belirtmem gerek. Yelken bir de ıslandığında iyice ağırlaşıyor, ama son derece de sağlam olduğunu da belirtmem gerek. Kanımca aluminyum bir direk, daha hafif bir yelken ve Markoni arma en uygunu olurdu. Ama ahşap direğin daha güzel göründüğünü de söylemeden geçemeyeceğim.